୨୦୦୪ରେ ମାର୍କ ଜୁକରବର୍ଗଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଫେସବୁକ, କଲେଜ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସରଳ ସୋସିଆଲ ନେଟୱାର୍କିଙ୍ଗ ପ୍ଳାଟଫର୍ମରୁ ବିଶ୍ଵର କୋଟିକୋଟି ଲୋକଙ୍କୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ଏକ ବିଶ୍ଵସ୍ତରୀୟ ବିଶାଳକାୟ ନେଟୱାର୍କିଙ୍ଗରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି । ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି, ଫେସବୁକ ଅନଲାଇନ୍ ଯୋଗାଯୋଗ, ସାମାଜିକ ପାରସ୍ପରିକ କଥାବାର୍ତ୍ତା ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି ।
ଫେସବୁକର ଯାତ୍ରା, ସମାଜ ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଏବଂ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ପାୱାରହାଉସକୁ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିବାରେ ଲାଗିଥିବା ପରିବର୍ତ୍ତନଗୁଡିକ ବିଷୟରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ ।
ଫେସବୁକର ଉତ୍ଥାନ(The Rise of Facebook)
ସହପାଠୀମାନଙ୍କ ସହ ଯୋଡିହେବା ପାଇଁ କଲେଜ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଭାବରେ ଯାହା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ତାହା କ୍ୟାମ୍ପସ ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କଲା । ଫେସବୁକର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଡିଜାଇନ, ଉପଭୋକ୍ତା ଅନୁକୂଳ ଇଣ୍ଟରଫେସ୍ ଏବଂ ବନ୍ଧୁ ଓ ପରିବାର ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ସଂଯୋଗ କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେବା ଏକ ବିବିଧ ଉପଭୋକ୍ତା ଆଧାରକୁ ଆକର୍ଷିତ କଲା । ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ବଢିବା ସହିତ ଏହାର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟଗୁଡିକ, ଫୋଟୋ ସେୟାର, ସ୍ଥିତି ଅପଡେଟ ଏବଂ ଆଇକନିକ ଲାଇକ ବଟନ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରି ଏହାକୁ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି ଏବଂ ସାମାଜିକ ପାରସ୍ପରିକ କଥାବାର୍ତ୍ତା ପାଇଁ ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ହବ ଭାବରେ ପରିଣତ କଲା ।
ଗ୍ଲୋବାଲ ରିଚ୍ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରଭାବ(Global Reach and Cultural Impact)
ଫେସବୁକର ପ୍ରଭାବ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସଂଯୋଗଠାରୁ ବହୁ ଦୂରରେ; ଏହା ବିଶ୍ଵ ଯୋଗାଯୋଗରେ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଶକ୍ତି ହୋଇପାରିଛି । ପ୍ରତି ମାସରେ ୨୫୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ସକ୍ରିୟ ଉପଭୋକ୍ତାମାନଙ୍କ ସହିତ ଫେସବୁକ; ଲୋକମାନଙ୍କର ସୂଚନା ବାଣ୍ଟିବା, ବିଶ୍ଵ ଇଭେଣ୍ଟ ବିଷୟରେ ଅବଗତ ହେବା ଏବଂ ସୀମା ମଧ୍ୟରେ ବାର୍ତ୍ତାଳାପରେ ନିୟୋଜିତ ହେବାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରିଛି । ରାଜନୈତିକ ଗତିବିଧି, ସାମାଜିକ ସକ୍ରିୟତା ଏବଂ ସମ୍ବାଦ ଏବଂ ସୂଚନା ବିସ୍ତାରରେ ଏହି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି ।
ବ୍ୟବସାୟ ଏବଂ ମର୍କେଟିଙ୍ଗ(Business & Marketing)
ବ୍ୟବସାୟ ପାଇଁ ଫେସବୁକ ଏକ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ମାର୍କେଟିଙ୍ଗ ଉପକରଣ ହୋଇପାରିଛି । ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଟାର୍ଗେଟେଡ ବିଜ୍ଞାପନ ପ୍ରଦାନ କରେ, ବ୍ୟବସାୟକୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଜନସଂଖ୍ୟା ସହିତ ସଠିକ ଭାବରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଏ । ଫେସବୁକ ପୃଷ୍ଠାଗୁଡିକ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ ଏକ ଅନ୍ଲାଇନ୍ ଉପସ୍ଥିତି ଗଠନ, ଗ୍ରାହକମାନଙ୍କ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବା ଏବଂ ବ୍ରାଣ୍ଡ ବିଶ୍ଵସ୍ତତା ପ୍ରତିପାଦନ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ କରିଥାଏ । ଫେସବୁକ ମାର୍କେଟପ୍ଲେସର ପରିଚୟ ମଧ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ କ୍ରୟ ଏବଂ ବିକ୍ରୟ ପାଇଁ ଏକ ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ମାର୍କେଟପ୍ଲେସ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, ଏହା ପ୍ଳାଟଫର୍ମର ଉପଯୋଗିତାକୁ ଆହୁରି ବିସ୍ତାର କରିବା ।
ଆହ୍ଵାନ ଏବଂ ବିବାଦ(Challenges and Controversies)
ଏହାର ସଫଳତା ସତ୍ଵେ ଫେସବୁକ ବିବାଦର ଯଥାର୍ଥ ଅଂଶର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛି । ଗୋପନୀୟତା, ତଥ୍ୟ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ ଏବଂ ଭୁଲ ତଥ୍ୟର ପ୍ରସାର ସହ ଜଡିତ ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡିକ ସମାଲୋଚନା ଏବଂ ଯାଞ୍ଚକୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଛି । ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଏହି ସମସ୍ୟାଗୁଡିକର ସମାଧାନ ପାଇଁ କଠୋର ଗୋପନୀୟତା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ, ଫ୍ୟାକ୍ଟ-ଚେକିଂ ପଦକ୍ଷେପ ଏବଂ ଉପଭୋକ୍ତା ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ଅଖଣ୍ଡତା ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଛି ।
ଚାଲୁଥିବା ଉଦ୍ଦଭାବନ(Ongoing Innovations)
ଫେସବୁକ ନୂତନତ୍ଵ ଏବଂ ବିକାଶରେ ନିଜକୁ ଜାରି ରଖିଛି । ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମ ଏବଂ ହ୍ଵାଟସଆପର ଅଧିଗ୍ରହଣ ଏହାର ପ୍ରଭାବକୁ ବିସ୍ତାର କରିଛି, ଏହା ଫୋଟୋ ସେୟାର ଏବଂ ତତ୍କ୍ଷଣାତ୍ ମେସେଜିଂ ପାଇଁ ଉପଭୋକ୍ତାମାନଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଯୋଗାଇଦେଇଥାଏ । ଫେସବୁକ ଲାଇଭ, ଷ୍ଟୋରୀ ଏବଂ ୱାଚ ପରି ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟଗୁଡିକର ପରିଚୟ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ସବୁ ସମୟରେ ବଦଳୁଥିବା ଦୃଶ୍ୟରେ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ରହିବାକୁ ପ୍ଲାଟଫର୍ମର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ ।
ଏକ କଲେଜ ଛତ୍ରାବାସ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟରୁ ବିଶ୍ଵ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ବିଶାଳତାକୁ ଫେସବୁକର ଯାତ୍ରା ତାର ଅନୁକୂଳତା ଏବଂ ପ୍ରଭାବର ପ୍ରମାଣ ଅଟେ । ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଏବଂ ବିବାଦର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବାବେଳେ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଆଧୁନିକ ଯୋଗାଯୋଗର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ରହିଥାଏ । ଯେହେତୁ ଫେସବୁକ ବିକଶିତ ହେବାରେ ଲାଗିଛି, ଏହା ଅନ୍ଲାଇନ୍ ପାରସ୍ପରିକ ଯୋଗାଯୋଗର ଭବିଷ୍ୟତ ଗଠନରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବ, ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଫେସବୁକ, ଏହିପରି ଭାବରେ ଲୋକ ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ଯୋଡିବାରେ ସଫଳ ହେବ ଯେ; ତାହା କଳ୍ପନା କରିବା କଠିନ ହୋଇପାରେ ।